علت و درمان حساسیت به بدلیجات

استفاده از بدلیجات به عنوان جایگزینی برای جواهرآلات، روز به روز در حال افزایش است، اما در کنار تمام جنبه‌های مثبت آن، این میان مشکلاتی نیز وجود دارد که علاقمندان به این محصولات را دچار دردسر کرده است. بارزترین مشکل در استفاده از بدلیجات، امکان بروز حساست‌های پوستی است که در شماری از افراد مشاهده می‌شود که معمولا همراه با قرمزی، التهاب، خارش و زخم‌ های سطحی است.

پوست بدن به‌ عنوان اولین قسمت بدن که در تماس مستقیم با هرگونه شی‌ء خارجی قرار می‌گیرد نیاز به مراقبت بیشتری دارد. بعضی بدلیجات نیز بعلت بکار بردن برخی فلزات و آلیاژهای آن سبب بروز حساسیت پوستی در نواحی از پوست که با آن در تماس هستندک، می‌شود.

نکته قابل توجه در ارتباط با حساسیت به بدلیجات این است که که منشأ آن ژنتیکی بوده و با گذر زمان و استفاده مکرر، بدن به این شرایط عادت نمی‌کند و فقط میتوان علائم و عوارض جانبی را کاهش و درمان کرد. در ادامه با علت و درمان حساسیت به بدلیجات بیشتر آنها خواهید شد.

پیشنهاد مطالعه: سریع ترین روش زیبایی صورت و رفع غبغب 

علل حساسیت پوست به بدلیجات

حساسیت (درماتیت تماسی) نوعی واکنش التهابی پوست است که در اثر مواجهه با مواد حساسیت زا و تحریک کننده ایجاد می‌شود. موادی از قبیل اسیدها، قلیاها، حلال‌های شیمیایی و صابون‌های قوی و مواد شوینده تعدادی از مواد تحریک کننده هستند که ممکن است بر روی پوست هر فردی منجر به درماتیت تماسی تحریکی شوند.

اما مواد حساسیت زا تنها زمانی که فرد مستعد باشد باعث بروز واکنش و حساسیت پوستی میشوند. یکی از شایع‌ترین این واکنش‌های آلرژیک، حساسیت به فلزات از جمله بدلیجات می‌باشد.

ممکن است برای شماهم اتفاق افتاده باشد که پوستتان به ساعت خود، دکمه لباس، گوشواره و گیره‌های فلزی لباس که در تماس مستقیم با آن هستند واکنش نشان می‌دهد.

علت این اتفاق را میتوان اینگونه بیان کرد که ابتدا فلز یا ماده آلرژن توسط سلول‌های سیستم ایمنی واقع در اپیدرم پوست (خارجی ترین لایه پوست) شناسایی شده سپس از طریق جریان لنف به عقده‌های لنفاوی منطقه‌ای رفته و در آنجا سلول‌های T که جزء مهمی از سیستم ایمنی را تشکیل می‌دهند این ماده آلرژن را ردیابی کرده و در حافظه خود باقی می‌گذارند. در مواجهه بعدی با فلز یا ماده آلرژن فوق، حافظه ایمنی آن را به خاطر آورده و نسبت به آن واکنش نشان می‌دهد.

به طور معمول تصور می‌شود که حساسیت پوستی به زیورآلات و بدلیجات، ناشی از داشتن حساسیت به ماده و فلز اصلی سازنده آنها است؛ اما واقعیت این است که اغلب بدلیجات ساخته شده از ترکیبی از چند ماده و فلز مختلف هستند که ممکن است برخی از این ترکیب ها (مخصوصا ترکیب مربوط به آبکاری و روکش آن) زیان بار باشند و سبب ایجاد حساسیت پوستی در افراد ‌شود.

می‌توان گفت اصلی‌ ترین علت حساسیت به بدلیجات وجود فلز نیکل است. نیکل فلزی پر کاربرد است که اغلب در بدلیجات، اقلام روزمره مانند سکه‌ها، زیپ‌ها، برخی قاب عینک‌ها، حتی لوازم آرایشی یا مواد شوینده و لوازم الکتریکی بکار رفته ‌است.

فلز نیکل با آب واکنش بیشتری نشان می‌دهد. ازآن‌ رو است که با تعریق و ایجاد رطوبت نواحی تماس با بدلیجات حساسیت تشدید خواهد شد.

پیشنهاد مطالعه: رفع نواقص بینی بدون جراحی

علائم حساسیت به بدلیجات

شدت و نوع بروز حساسیت‌های پوستی به زیورآلات و بدلیجات در افراد مختلف می‌تواند متفاوت باشد، اما در هر صورت یک سری علائم مشترک دارند که میتوان آنهارا شناسایی کرد.

ابتدا باید توجه داشته باشید که واکنش آلرژیک معمولاً طی چند ساعت تا چند روز پس ‌از قرار گرفتن در معرض بدلیجات و فلزات شروع می‌شود و گاهی ممکن است تا دو تا چهار هفته به طول بی انجامد؛ اغلب علائم مربوط به حساسیت‌های پوستی در نواحی از بدن دیده می‌شوند که پوست با این زیورآلات و بدلیجات در تماس مستقیم است. از دیگر علائم حساسیت به بدلیجات میتوان به نکات زیر اشاره کرد:

• خارشی که ممکن است شدید باشد
• قرمزی یا تغییر رنگ پوست
• تورم
• احساس داغی و گرمای زیاد در ناحیه
• پوست پوست شدن
• تکه تکه شدن پوست
• ایجاد حالتی مانند سوختگی
• تاول زدن
• تیرگی و ضخیم شدن پوست
• برجستگی روی پوست

مواد فلزی حساسیت زا در بدلیجات

نیکل، فلزی سفید، نقره‌ای رنگ است که در طبیعت یافت می‌شود و برای ساخت اجزای فلزی بدلیجات مانند دستبندها، حلقه‌ها و … به طور وسیعی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اما مطالعات نشان می‌دهد که نیکل شایع‌ترین آلرژن در سراسر دنیاست و تقریباً ۵ تا ۱۰ درصد از افراد در مناطق صنعتی به این فلز آلرژی دارند. این فلز مستقیماً باعث خارش و سوزش پوست می‌شود. طبق گفته‌ی پزشکان، تماس مرتب این فلز با پوست، خطر ابتلا به آلرژی را در هر سنی افزایش می‌دهد.علت حساسیت به نیکل نا شناخته است مانند سایر آلرژی‌ ها، آلرژی به نیکل زمانی ایجاد می‌شود که سیستم ایمنی بدن نیکل را به‌عنوان یک ماده مضر شناسایی کند، البته در کسانی که سابقه خانوادگی آلرژی به نیکل دارند احتمال بروز حساسیت افزایش می یابد. جالب است بدانید که وجود این حساسیت در بانوان بیشتر از مردان بروز می دهد.

در حالت شدید تر، این آلرژی، علایم خود را به صورت خراش‌های روی پوست، جوش‌های قرمز خارش دار، کهیر‌های حاوی مایع و ضایعات اگزمایی خارش دار نشان می‌دهد.

کادمیوم فلزی است که باعث ایجاد سرطان می‌شود و همچنین برای محیط زیست سمی است. اگر کادمیوم در بدن انسان انباشته شود سبب آسیب به کلیه‌ها می‌شود و منجر به پوکی استخوان می‌شود. کادمیوم در زیورآلات مورد استفاده قرار می‌گیرد تا زرق و برق در فلز ایجاد شود. این فلز می‌تواند در زیورآلات به عنوان یک ماده حساسیت زا و مضر وجود داشته باشد. این فلز اغلب با دیگر فلزات به کار می‌رود.

کبالت فلزی است با طول عمر بالا و به مراتب سرسخت‌تر از پلاتین که به دلیل قیمت مناسب و تحمل‌پذیری بالا در برابر خط و خش بسیار مورد توجه کمپانی‌های ساخت زیورآلات و بدلیجات قرار گرفته است. حساسیت به بدلیجات کبالتی در ۶% مردان و ۵% زنان دیده می‌شود و شیوع آن کمتر از حساسیت به نیکل است.

سرب فلزی است که می‌تواند باعث آسیب به سیستم عصبی و ضعف رشد فکری و توانایی عملکرد به ویژه در کودکان شود زیرا سیستم عصبی آن‌ها به طورکامل رشد نیافته. سرب در جواهرات در قسمت‌های پلاستیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پیشنهاد مطالعه: هزینه لیفت با نخ

مس در رابطه با حساسیت به بدلیجات اگر به مس حساسیت دارید ممکن است به آلیاژ‌های فلزی که شامل مس هستند نیز حساسیت داشته باشید، مانند رزگلد که حاوی مخلوطی از طلا و مس برای رسیدن به رنگ زیبای آن است.

برنج در حقیقت آلیاژ مس و روی است که اغلب به عنوان فلز پایه‌ای استفاده می‌شود که با نقره استریل یا طلا پوشانده شده است. اگر پوست شما بعد از پوشیدن گردنبند یا گوشواره‌ها سبز شود، به احتمال زیاد مقداری برنج در ترکیب فلزی آن زیورآلات وجود دارد.

مواد غیرفلزی حساسیت زا در بدلیجات

لاتکس که با نام کائوچو شناخته می‌شود، معمولا در ساخت بخش‌های غیر فلزی جواهر آلات و بدلیجات مورد استفاده قرار می‌گیرد. موادی که برای ساخت لاتکس به کار گرفته می‌شوند، به طور معمول سبب حساسیت‌های ساده پوستی می‌شود، اما در موارد نادر، واکنش به لاتکس بسیار خطرناک است و حتی می‌تواند جان فرد را در خطر قرار دهد. افزایش میزان ضربان قلب، کاهش شدید فشار خون یا نفس تنگی و خطر مرگ در صورت درمان نشدن از عوارض حساسیت به لاتکس است. اگر احساس کردید که با استفاده از یک وسیله تزئینی دچار مشکل جسمی در قلب و تنفس شده‌اید فورا آن وسیله را از بدن خود دور کنید و به پزشک مراجعه کنید.

فرمالدئید با نام علمی متانال، گازی با بوی تند و زننده است. این گاز در ساخت فوم و رنگ در برخی از بدلیجات مورد استفاده قرار می‌گیرد. در صورت استفاده از بدلیجات حاوی فرمالدئید و تماس آن با رطوبت و تعریق بدن، ممکن است طیف وسیعی از عوارض پوستی مانند خشکی، پوسته پوسته شدن، ترک برداشتن، التهاب و درماتیت پوستی ایجاد شود.

پیشنهاد مطالعه: قیمت تزریق ژل

راهکارهایی برای پیشگیری از حساسیت به بدلیجات

اگر بدلیجات و اکسسوری‌های بدلی را دوست داريد، از آلرژی به آنها نگران نباشید و نترسید. راه‌‌حل‎هايي برای رفع این مشكل وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:

1. استفاده از بدلیجات هایپو آلرژیک: در زمان خرید محصولات از برند‌های به نام و معتبر استفاده کنید. هنگام خرید هایپو آلرژیک به معنی کم حساسیت زا است و پایین‌ترین میزان آلرژی را برای مصرف کننده خود ایجاد می‌کند.
2. استفاده از بدلیجات استیل یا پلاستیک: اگر به جواهرات تزئینی غیر طلا و نقره علاقه دارید، بهتر است از بدلیجات ساخته شده از استیل یا پلاستیک استفاده کنید. توجه داشته باشید طبق گفته یکی از متخصصین پوست و مو، اگر با پوشیدن بدلیجاتی مانند گوشواره‌، گردنبند و دستبند استیل، نقره یا پلاستیکی خود دچار حساسیت شده اید، به قفل یا بند این وسایل دقت کنید. زیرا ممکن است از جنس نیکل باشند که در آن صورت می‌توانید آن را با استیل یا بند‌ها و قفل‌های طلا یا نقره جایگزین کنید.
3. خشک کردن پوست: حتما قبل استفاده از بدلیجات، محدوده مورد تماس پوست خود با آن را به صورت کامل تمیز و خشک نمایید. نبود رطوبت و آلودگی موجب پایین آمدن تاثیرات آلرژی زا می‌شود.
4. استفاده از کرم مرطوب کننده: دلیل اصلی ایجاد آلرژی از سوی انواع وسایل، ایجاد تماس بین آنها با پوست است. یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای جلوگیری از این تماس، استفاده از کرم مرطوب کننده است. قبل از پوشیدن انواع زیورآلات خود، محل تماس آن با پوست را به وسیله کرم مرطوب کننده پوشش دهید. این پوشش اگر به شکل کامل و درست انجام گیرد، مانع برخورد مواد آلرژی زا با پوست بدن شما می‌شود.

پیشنهاد مطالعه: قیمت تزریق بوتاکس

5. جلوگیری از حساسیت با کمک لاک ناخن: همانطور که بالا اشاره کردیم گروهی از زیورآلات در قسمت قفل و گیره خود، دارای مواد آلرژی زا مانند نیکل هستند. بهترین روش برای جلوگیری از برخورد این قسمت‌ها به پوست، استفاده از لاک ناخن است. و یا حتی اگر از دستبند یا انگشتری استفاده می‌کنید که در بدن شما آلرژی ایجاد می‌کند. بهترین کار استفاده از لاک بی‌رنگ یا براق کننده است. با استفاده از لاک و پوشش دادن کل فضای زیر این زیورآلات، مانع برخورد مستقیم آن با پوست‌تان می‌شوید.
6. کشیدن لایه محافظ بر روی بدلیجات قدیمی: در صورتی که بدلیجات مورد علاقه شما قدیمی است و دوست دارید دوباره از آن‌ها استفاده کنید، بهتر است این بدلیجات را پیش سازندگان آن‌ها برده و از آن‌ها بخواهید که لایه‌های محافظ از جنس استیل روی آنها بکشند. زیرا بدلیجات، با گذر زمان لایه محافظ خود را از دست می‌دهند و حساسیت‌زایی آن‌ها افزایش می‌یابد. زمانی که قصد دارید از جواهرات خود استفاده کنید، باید توجه داشته باشید که آن قسمت از پوست که در تماس با زیورالات قرار می گیرد، حتماً خشک باشد.

درمان حساسیت به بدلیجات

در پی عدم توجه به نکات گفته شد برای پیشگیری از حساسیت و پس از تأیید حساسیت پوستی توسط پزشک متخصص نوبت به درمان حساسیت به زیور آلات می رسد. استفاده از داروهای خوراکی مانند آنتی هیستامین، پرومتازین، سیتریزین، داروهای آنتی بیوتیک و پمادهای موضعی و پماد حساسیت به بدلیجات مانند پماد منتول، پماد بتامتازون، پماد کلوبتازول، پماد لیدوکائین و …. می تواند در درمان این عارضه تأثیر مثبتی داشته باشد و به عنوان درمان دارویی حساسیت به بدلیجات شناخته می شود. البته فراموش نکنید که از این داروها حتماً با تجویز پزشک استفاده نموده تا بدین طریق از بروز عوارض بعدی جلوگیری نمایید.