موثرترین روش های درمان عفونت اطراف ناخن (پارونیشیا)

درمان عفونت اطراف ناخن یا پارونیشیا از شایع ترین نوع عفونت های دست می باشد؛ در واقع عبارت است از عفونت بافت نرم اطراف ناخن (جایی که ناخن به پوست می‌چسبد) که معمولاً بخش عمودی ناخن یا قسمت افقی آن را تحت تأثیر قرار می دهد.

پارونیشیا می‌تواند بیش از یک انگشت را درگیر کند و در همه‌ی سنین ممکن است ایجاد شود. اینکه چرا این عفونت در بعضی افراد بوجود میاید کاملا مشخص نیست. این عفونت میتواند به علت باکتری، قارچ یا ویروس ها ایجاد شود.

در پارونیشیا، پوست اطراف ناخن دچار تورم، التهاب و درد می‌شود و گاهی نیز آبسه‌هایی همراه با چرک مشاهده می‌شود.

پارونیشیا می تواند در اثر جویدن یا جویدن ناخن ایجاد شود، اما زمانی که خیس بودن دست ها یا قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی افزایش یابد، شایع تر است.

اگر پارونیشیا درمان شود، از بین خواهد رفت و اثری از خود روی ناخن به جای نمی‌گذارد؛ اما در صورتی که به علائم بیماری توجه نشود و درمانی صورت نگیرد، عفونت شدیدتر خواهد شد و بخشی از ناخن بیمار را از بین خواهد رفت.

در این مقاله می خواهیم به بررسی علل و علائم عفونت پارونیشیا و معرفی موثرترین روش درمان عفونت اطراف ناخن (پارونیشیا) بپردازیم.

 پیشنهاد مطالعه: سریع ترین روش درمان افتادگی صورت 

انواع و علل عفونت اطراف ناخن (پارونیشیا)

پارونیشیا به دو فرم اصلی طبقه بندی می شود:

• فرم حاد که به صورت ناگهانی ایجاد می شود و ممکن است مدت زیادی طول نکشد. معمولاً روی انگشتان ایجاد می‌شود.
• فرم مزمن که به صورت تدریجی اتفاق می افتد و ممکن است در انگشتان دست یا پا ایجاد شود. این نوع معمولاً یا بهتر نمی‌شود یا دوباره باز می‌گردد.

پارونیشیا به لحاظ علت ایجاد به گونه دیگری نیز دسته بندی می شود:

• کاندیدایی که در اثر نوعی قارچ ایجاد می شود.
• چرک زا که در اثر عوامل باکتریایی ایجاد می شود.

به طور کلی، محلی که پوست به ناخن می رسد و اتصال ظریفی بین آن ها ایجاد می شود، کوتیکول نامیده می شود. در صورتی که این ناحیه به هر دلیلی مانند جویدن ناخن، کاشت ناخن مصنوعی، قرار گرفتن بیش از حد دست ها در معرض رطوبت، کشیدن ناخن و عقب راندن کوتیکول ها حین مانیکور دچار آسیب شود، منجر به ورود عوامل بیماری زا به محل و رشد و تکثیر آن ها می شود.

پارونیشیای باکتریایی معمولا بر اثر یک آسیب قبلی ناخن، نظیر کندن زواید پوستی کنار ناخن موسوم به گوشه ناخن یا ریشه ناخن است. باکتری عامل ایجاد این عفونت معمولاً استافیلوکوک و با درد همراه است.

شایع‌ترین علت پارونیشیای مزمن، قارچ کاندیدا است. در پارونیشیای کاندیدایی، قارچ‌ها در محیط‌های مرطوب و تاریک به خوبی رشد می‌کنند؛ بنابراین افرادی که با آب زیاد کار می‌کنند یا از دستکش و کفش برای مدت طولانی استفاده می‌کنند، بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند.

در حالی که پارونیشیای قارچی بدون درد است، برخلاف باکتریایی به درمان مقاوم‌تر است. اگر عفونت گسترش یابد ممکن است استخوان و تاندون را درگیر کند یا حتی به جریان خون وارد شود.

علائم عفونت اطراف ناخن (پارونیشیا)

مهمترین علائم این بیماری، تورم، قرمزی و درد بافت اطراف ناخن است. در موارد شدید ممکن است دور تا دور ناخن قرمز و متورم شود ویا حتی ممکن است تورم و التهاب به زیر ناخن هم انتشار پیدا کند.

پارونیشیای مزمن ممکن است باعث شکسته شدن کوتیکول شود. این نوع عفونت گوشه ناخن دست در نهایت ممکن است باعث جدا شدن ناخن از پوست شود.

در پارونیشیای باکتریایی شروع علائم سریع و در نوع قارچی آهسته و بتدریج است. ممکن است ناخن تغییر شکل داده، رنگ آن عوض شود و یا حتی از بستر خود کنده شود.

اگر علت پارونیشیا، وجود باکتری باشد ممکن است تجمع چرک نیز در ناحیه گوشه، کنار، پشت و یا حتی زیر ناخن اتفاق بیافتد.

به طور کلی علائم پارونیشیا عبارتند از:

• تورم، درد و قرمزی در اطراف ناخن
• آبسه‌های پر از چرک
• تغییر قوام ناخن و سفت شدن آن
• تغیر شکل ناخن یا تخریب آن
• جدا شدن ناخن از بستر خود
• آبسه های پر از چرک
• جدا شدن ناخن از بستر

 پیشنهاد مطالعه: رفع نواقص بینی بدون جراحی

تشخیص پارونیشیا

پزشک شما می‌تواند پارونیشیا را با یک معاینه فیزیکی ساده تشخیص دهد. معمولاً آزمایشات ویژه‌ای لازم نیست. پزشک با مشاهده تورم، التهاب و درد بافت نرم اطراف ناخن به راحتی بیماری را تشخیص می‌دهد و درمان برای بیمار انجام می‌شود.

در صورتی که عفونت به درمان پاسخ مناسب ندهد، پزشک از چرک موجود در اطراف ناخن نمونه ‌برداری کرده و مورد آزمایش قرار میدهد تا عامل ایجادکننده عفونت را به طور دقیق مشخص کند و بهترین درمان را تجویز میکند.

 چه افرادی بیشتر در معرض ابتلا به پارونیشیا هستند؟

پارونیشیا معمولاً دردناک است و ممکن است هر فردی به آن مبتلا شود؛ با این حال بعضی افراد، بیشتر در معرض خطر عفونت دور ناخن هستند، مانند:

• افرادی که دارای نقص سیستم ایمنی بدن هستند مانند مبتلایان به HIV
• افراد مبتلا به دیابت
• افراد مبتلا به سایر بیماری‌های پوستی، مانند درماتیت
• افرادی که در تماس مداوم با رطوبت هستند؛ مانند خدمتکاران منازل، خودروشویی، ظرف شویی و لباس‌شویی
• افرادی که با مواد شیمیایی کار می‌کنند و از دستکش محافظ استفاده نمی‌کنند در معرض خطر بیشتری هستند.
• افرادی که ناخن‌ها یا کوتیکول را می‌جوند.

پیشگیری از پارونیشیا

جهت پیشگیری از ابتلا به پارونیشیا بهتر است به نکات زیر دقت شود:

• از ناخن و پوست اطراف آن مراقبت کامل کنید
• ناخن خود را نجوید و گوشه آنرا نکنید
• مراقب باشید دستتان در معرض مواد شیمیایی قرار نگیرد.
• برای آرایش ناخن خود از وسایل شخصی استفاده کنید
• ناخن های دست را هفته ای یکبار و ناخن های پا را ماهی یکبار کوتاه کنید
• دست خود را خشک نگه داشته و در معرض رطوبت دائم قرار ندهید.
• به مدت طولانی از دستکش یا از ناخن مصنوعی استفاده نکنید.
• پوست اطراف ناخن را به هیچ وجه دستکاری نکنید. 

درمان عفونت اطراف ناخن (پارونیشیا)

درمان عفونت اطراف ناخن بستگی به شدت عفونت دارد. پارونیشیای باکتریایی معمولا به راحتی درمان میشود ولی نوع قارچی آن به درمان مقاومتر بوده و ممکن است نیاز به چند ماه زمان برای درمان داشته باشد. در صورت شدید شدن عفونت ممکن است آبسه گوشه ناخن گسترش یافته و عفونت به تاندون یا استخوان و یا حتی جریان خون گسترش یابد. برای برای درمان عفونت اطراف ناخن مقاوم ممکن است ناخن تغییر شکل دائمی پیدا کند. در ادامه موثرترین روش های درمان عفونت اطراف ناخن (پارونیشیا) را به شما معرفی خواهیم کرد.

• شست و شوی

برای درمان عفونت اظراف ناخن که علائم فرد خفیف است ممکن است بتوانید آن را در خانه درمان کنید. قرار دادن دست در آب گرم روزی سه بار و هر بار 15 دقیقه میتواند در تخلیه چرک از زیر پوست، کاهش درد و تورم مفید باشد. بهتر است آب حاوی صابون یا موارد ضد باکتریایی باشد.

بعد از این کار، حتما دست‌هارا با استفاده از حوله خشک شوند.

اگر عفونت بسیار دردناک است و بعد از گذشت چند روز علائم بیمار بهتر نشد یا عفونت به زیر بستر ناخن انتشار یافت، لازم است به پزشک مراجعه کنید.

پیشنهاد مطالعه: موثرترین روش از بین بردن جای جوش

• مصرف دارو

ممکن است برای کمک به درمان عفونت اطراف ناخن به روش هایی مانند مصرف آنتی‌بیوتیک نیاز داشته باشید. درمان عفونت اطراف ناخن معمولاً با آنتی ‌بیوتیک ‌ها انجام می شود؛ و آنتی بیوتیک مناسب برای درمان پارونیشیا توسط پزشک متخصص تجویز می گردد.

در موارد پارونیشیای قارچی درمان بصورت استفاده از داروهای ضد قارچ است و بیمار باید سعی کند تا حد امکان دست خود را خشک نگه داری کند.

اکثر پارونی‌شیاهای حاد باید با آنتی بیوتیک‌هایی مانند سفالکسین یا دی‌کلوگزاسیلین، تحت نظر پزشک درمان شوند.

• استفاده از کرم و پماد

عفونت‌های قارچی و باکتریایی می‌توانند همزمان رخ دهند، بنابراین ممکن است پزشک چندین دارو تجویز کند.

در صورتی که عامل ایجاد‌کننده‌ی پارونیشیا باکتری باشد، برای درمان عفونت اطراف ناخن آنتی‌بیوتیک تجویز خواهد شد که معمولا با دو هفته درمان معالجه می‌شود. دیکلوسایکلین و کلیندامایسین از آنتی‌بیوتیک‌های پرکاربرد در درمان عفونت اطراف ناخن است.

پارونیشیای قارچی، مزمن بوده و بهبود آن ممکن است به شش ماه درمان نیاز داشته باشد. پارونیشیاهای مزمن با استفاده از کرم‌های ضدقارچ مانند کتوکونازول درمان می‌شود. همچنین از داروهای ملایم استروئیدی مانند کورتیزول برای کاهش التهاب و قرمزی پوست استفاده می‌شود.

داروهای استروئیدی هرگز نباید به تنهایی برای درمان عارضه پارونیشیا مزمن استفاده شوند. عود بیماری در هر دو نوع پارونیشیا شایع است و در هر دو حالت مراجعه به پزشک برای بررسی و درمان مناسب ضروری می باشد.

• لیزر

در مواردی که پارونیشیا شدید شود و مصرف آنتی بیوتیک در درمان عفونت اطراف ناخن موثر واقع نشود، از روش های دیگری برای درمان استفاده می شود. لیزر تراپی یکی از روش های موثر درمان پارونیشیا می باشد.

درمان پارونیشیا با لیزرتراپی در واقع یک روش نوین پزشکی برای درمان عفونت گوشه ناخن است که در آن اشعه لیزر به محل مورد نظر نفوذ کرده و قارچ های موجود در آن ناحیه را بدون آسیب رساندن به بافت های مجاور، از بین می برد.

درمان پارونیشیا با لیزرتراپی یک روش جایگزین برای درمان های طولانی مدت است و اثربخشی آن در 95 درصد موارد مورد تایید واقع شده است. علاوه بر این، یک مزیت اصلی درمان پارونیشیا با لیزرتراپی بازسازی و تقویت صفحه ناخن نیز می باشد.

• جراحی

آبسه شبیه یک توده متورم است و لمس آن حساس یا دردناک است. در این مورد از درمان عفونت اظراف ناخن که تجمع چرک در گوشه ناخن وجود داشته باشد ممکن است نیاز به خالی کردن چرک و انجام عمل جراحی کوچکی باشد. در این عمل جراحی پزشک آبسه گوشه ناخن را شکاف داده تا چرک آن تخلیه شود و ممکن است نیاز باشد تا قسمت کوچکی از گوشه ناخن هم برداشته شود.

در این روش پزشک ناحیه را بی‌حس می‌کند، یک برش کوچک برای تخلیه آبسه ایجاد کرده، سپس زخم را با گاز و پانسمان می‌پوشانند. پانسمان را ۲ تا ۳ بار در روز عوض کنید و محل را به مدت ۲ روز پانسمان شده نگه دارید.

برای درمان عفونت اطراف ناخن هرگز سعی نکنید آبسه را خودتان تخلیه کنید. شما می‌توانید منطقه را در معرض میکروب‌های بیشتری قرار دهید یا باعث گسترش عفونت شوید.

 پیشنهاد مطالعه: سریع ترین روش از بین بردن چربی شکمی 

کلام اخر…

به ندرت، پارونیشیا می‌تواند باعث آسیب دائمی به ناخن شما شود زیرا اغلب اوقات، درمان عفونت اطراف ناخن به خوبی به انجام می شود؛ اما گاهی اوقات ممکن است عوارضی هم داشته باشد. اگر دیابت دارید، این خطر وجود دارد که پارونیشیا به بافت‌ها و استخوان‌های عمیق‌تر یا به جریان خون و سایر قسمت‌های بدن سرایت کند. در موارد عفونت شدید و عمیق، پارونیشیا می‌تواند منجر به از دست دادن انگشتان شود، از همین رو اگر علائم شما شدید هستند یا بعد از چند روز از بین نرفتند، برای درمان عفونت اطراف ناخن حتما به پزشک خود مراجعه کنید.