شپش سر انگل بسیار کوچکی است که روی پوست سر و در بین تارهای مو زندگی میکند. این انگل برای زنده ماندن و تخم ریزی، از خون ناحیه سر انسان تغذیه می کند.
این موجودات ریز حتی در بهداشتیترین شرایط هم میتوانند بر روی پوست سر پیدا شوند و لزوما در نتیجه عدم رعایت بهداشت متولد نخواهند شد.
شپش ممکن است از طریق استفاده از ملحفه آلوده یا استفاده از شانه مشترک آلوده در آرایشگاهها از فردی به فرد دیگر منتقل شود. نکته اینجاست که اگر یکی از اعضای خانواده دچار شپش سر شود، سایر افراد نیز خیلی زود با این موضوع درگیر خواهند شد.
پس از ابتلا به شپش اگر به کف سر نگاه شود دانههای سفیدرنگی شبیه به شوره سر دیده میشود که بهراحتی از روی آن جدا نمیشوند. این دانهها همان شپش هستند که میتوانند به سلامت پوست سر افراد و موهای آنها آسیبهای جدی وارد کنند و باید هرچه سریعتر نسبت به درمان آنها اقدام شود.
این مشکل در بین کودکان 3 تا 11 سال بسیار شایع است. خوش بختانه روش های درمانی موثری برای این عارضه وجود دارد.
درمان شپش سر را میتوان از طریق روشهای خانگی انجام داد یا از داروهای مختلف برای این کار استفاده کرد؛ تقریباً تمام درمانهای خانگی به روش خاصی سبب خفگی شپشها میشود. در این مقاله ما 14 روش درمان شپش سر در خانه را به شما معرفی خواهیم کرد.
پیشنهاد مطالعه: فرمدهی صورت با لیفت با نخ
راههای انتقال شپش سر
شپش ها بال و پاهای عقبی ندارد و نمیتواند با پرش یا پرواز از شخصی به شخص دیگر منتقل شود؛ به همین دلیل تنها راه انتقال آن تماس سر یا استفاده از وسایل آلودۀ شخص آلوده است. حوله، شانه و برس، لباس یا ملحفه آلوده از مواردی است که سایرین را در معرض ابتلا به این مشکل قرار میدهد.
شپش سر معمولا تا زمانی که شدت نگرفته علائمی ندارد و اگر فرد دچار شوره سر باشد حضور آن اصلا احساس نخواهد شد؛ اما افرادی که دچار این مشکل نیستند با بررسی پوست سر خود و مشاهده نقطههای ریز و سفید چسبنده میتوانند متوجه وجود تخمهای شپش بر روی سر خود شوند.
علائم شپش سر
شایع ترین علائم و نشانه های شپش شامل موارد زیر است:
- احساس قلقلک یا حس اینکه چیزی در حال حرکت روی پوست سر شما است. احساس خارش شدید در پوست سر، گردن و گوش ها
- وجود برجستگیهای قرمز و ملتهب بر روی پوست سر
- مشاهده حشرات بالغ بر روی پوست سر
- زخم و خراشیدگی پوست و احساس سوزش در آن
- دیدن دانههایی شبیه به شوره سر که به ریشه موها چسبیدهاند و جدا کردن آنها چندان آسان نیست.
درمان شپش سر در خانه
با توجه به اینکه شپش سر مشکلی جهانی است و از قدیم وجود داشته است، راهکارهای زیادی برای درمان آن در خانه وجود دارد. این راهکارها میتوانند باعث از بین رفتن حشرات بالغ و در بعضی موارد تخمها شوند.
قبل از شروع درمان بهتر است موهای خود یا فرزندتان را تا حد امکان کوتاه کنید تا بتوانید خراشیدگی یا زخم موجود در سر را تشخیص دهید و حشرات را بر روی سر پیدا کنید.
1) شانه زدن موهای مرطوب
شانه زدن موهای مرطوب، یکی از روش های خانگی برای از بین بردن درمان شپش سر است. موها را مرطوب کرده و به کمک شانه نیت (شانه مخصوص شپش) آنها را شانه کنید. شانههای ضد شپش، شانههای فلزی دندانه ریزی هستند که میتوانند تخمهای شپش را بهطور کامل از پوست سر جدا کنند.
مو را به چند بخش تقسیم کرده و شانه زدن هر قسمت را تا جایی که دیگر شپشی پیدا نشود، ادامه دهید. شانه را در نزدیکی کف سر بکشید تا تخمهای چسبیده به انتهای ساقه جدا شوند. برای بهتر دیده شدن تخمها میتوانید از چراغهای ذرهبینی کوچک هم استفاده کنید.
2) کندن تخم های ریز شپش
برای درمان شپش سر و رِشک ها میتوانید از ابزارهای مختلفی مانند شانههای ضد شپش یا حتی انگشتان استفاده کنید.
به هر حال این روش نسبت به سایر روشها سختتر بوده و ممکن است به اندازۀ مابقی موثر واقع نشود؛ زیرا تا زمانی که حتی یک تخم شپش در موها وجود داشته باشد، نمیتوانید از شر آنها خلاص شوید.
پیشنهاد مطالعه : رفع نواقص بینی با لیفت با نخ
3) سرکه
یکی از روش های درمان شپش سر و از بین بردن آلودگی در موها استفاده از سرکه است. اما این را بدانید که سرکه نمیتواند شپش های بالغ را بکشد و فقط تخم آن را نابود می کند و از همین رو بهتر است از آن به عنوان روش تکمیلی استفاده شود.
سرکه دارای اسید استیک است که بافت محافظ اطراف تخم های شپش را در خود حل کرده و آن ها را از موهای فرد جدا می کند.
سرکه انگور و یا سیب سفید را با مقدار مساوی از آب رقیق کنید. پوست سر و موهایتان را به طور کامل به محلول آغشته کنید و و بعد از ۲۰ دقیقه آنها را بشویید. بعد از شستشو میتوانید بر روی شانه یا موها روغن نارگیل بزنید تا شپشهای مرده راحتتر از پوست سر جدا و خارج شوند.
4) مایونز
سس مایونز حاوی مقدار زیادی روغن بوده، روغنی که خاصیت ویسکوزیته (گرانروی) دارد؛ از همین رو میتواند باعث خفگی و مرگ شپش ها شود.
قبل از خواب، مایونز را به کل پوست سر مالیده و با کمک کلاه حمام روی آن را بپوشانید. صبح موها را به خوبی با شامپو بشویید. سپس با یک شانهی ضدشپش، شپشها و تخمهای شپش را از مو جدا کنید.
5) آب پیاز
پیاز دارای خواص بی شماری است که حتی برای درمان شپش سر کاربرد دارد. پیاز به واسطه داشتن گوگرد در ترکیباتش شپش های سر را از بین می برد.
نکته مهم این است که اگر پوست سرتان در اثر وجود شپش، زخم یا خراشیده شده است بهتر است از این روش استفاده نکنید؛ چرا که باعث ایجاد سوزش بسیار زیادی در پوست سر خواهد شد.
برای اینکه آب پیاز تاثیر مناسبی بر روی شپش سر بگذارد باید مقداری آب پیاز تهیه کنید؛ سپس پوست سرتان را با آب پیاز ماساژ دهید و موهایتان را با کلاه حمام بپوشانید و حدود 3 تا 4 ساعت آن را روی پوست سرتان بگذارید. سپس موها را با شامپو و آب ولرم بشویید. بعد موهایتان را خشک کنید و با یک شانه ضدشپش (نیت)، شپش ها را از موها جدا کنید.
6) روغن نارگیل
روغن نارگیل به دلیل خواص شگفت انگیزی که دارد، بسیار مورد توجه قرار گرفته و برای درمان اکثر بیماری ها و مشکلات پوست و مو از سوی متخصصین توصیه می شود. روغن نارگیل حاوی اسید چربی بنام اسید لوریک بوده که برای مقابله و از بین بردن شپش موی سر و انگل ها بسیار مفید است.
هنگام شب قبل از خواب مقدار زیادی روغن نارگیل را روی پوست سرتان بمالید. سپس با کلاه حمام روی سر را پوشانده و تا صبح صبر کنید. سپس با کمک شانه ضد شپش، رِشکها و شپشهای مرده را بیرون بیاورید و موها را با شامپو بشویید.
پیشنهاد مطالعه: هزینه لیفت با نخ
7) روغن درخت چای
روغن درخت چای یکی از بهترین درمانهای خانگی برای از بین بردن شپش سر است. روغن معطر درخت چای یک حشرهکش طبیعی است و به همین دلیل میتواند یک درمان موثر برای شپش سر باشد.
این روغن علاوه بر از بین بردن شپشهای سر به کاهش خارش و التهاب کف سر هم کمک میکند؛ بنابراین میتواند یک ماده تسکیندهنده بسیار خوب در زمان درمان شپش سر هم به شمار آید.
یک قاشق چای خوری روغن درخت چای، یک اونس شامپو و سه قاشق غذا خوری روغن زیتون یا نارگیل را با هم مخلوط کنید.
ترکیب به دست آمده را به آرامی روی کل موهایتان بزنید و سرتان را با یک کلاه دوش یا حوله بپوشانید. اجازه دهید نیم ساعت بماند و بعد به طور کامل با آب گرم شستشو دهید. در آخر موهایتان را شانه بزنید تا شپش های مرده از روی آنها برداشته شوند.
8) سیر
سیر دشمن شپش است و با بوی بسیار تند خود می تواند شپش ها را خفه کند.8 تا 10 حبه سیر را له کرده و با آب لیمو مخلوط کنید تا به صورت خمیری یکدست شود، سپس آن را روی پوست سر بمالید و بعد از گذشت 30 دقیقه سرتان را با آب گرم بشویید. سیر میتواند باعث سوزش پوست شود، بهتر است از این روش برای کودکان استفاده نکنید.
9) وازلین
وازلین مانع حرکت شپش شده و به عنوان یک عامل بازدارنده عمل میکند؛ بنابراین وازلین میتواند اثر خفهکنندگی روی شپش داشته باشد.
شب قبل از خواب یک لایه ضخیم از وازلین را روی پوست سرتان بمالید و سپس آن را با کلاه پلاستیکی یا حوله حمام بپوشانید. صبح با کمک روغن بچه و شانه ضد شپش اقدام به بیرون آوردن شپشهای مرده و تخمهای آنها کنید.
10) سشوار
باد سشوار باعث کشته شدن شپش نمیشود، اما استفاده از آن روی دور تند و داغ، باعث از بین رفتن تعداد زیادی از تخمهای شپش میشود. جهت پیشگیری از انتقال شپش به افراد دیگر و وسایل داخل خانه، این کار را بیرون از منزل انجام دهید. از به کار بردن این روش برای کودکان نوپا خودداری کنید زیرا هوای گرم سشوار برای پوست سر آنها مضر است.
پیشنهاد مطالعه : قیمت تزریق ژل
11) جوش شیرین
جوش شیرین را با نسبت 1 به 3 به نرمکننده مو اضافه کنید، این کار باعث مسدود شدن مسیرهای تنفسی شپشها میشود. مخلوط را روی موها مالیده و سپس موهایتان را به چند قسمت تقسیم کرده و با یک شانه تمیز شپش ها و رِشک ها را بیرون بیاورید.
بعد از اتمام کار با یک شامپو ضد شپش موهایتان را بشویید. برای از بین بردن کامل شپشها به مدت چند روز این کار را تکرار کنید.
12) روغن زیتون
این روغن طبیعی باعث خفگی شپش ها شده و از بازگشت آنها جلوگیری میکند. روغن زیتون نیز یکی از موثرترین روش ها برای از بین بردن شپش است. جهت بهره بردن از بالاترین میزان اثر بخشی، بهتر است روغن زیتون را به همراه روغن بادیان رومی استفاده کنید.
روغن زیتون را به میزان کافی روی پوست سر بمالید؛ بعد از گذشت 15 تا 20 دقیقه به کمک شانه، شپشهای مرده را خارج کرده و سپس موهای او را شامپو بزنید تا روغن اضافه آن گرفته شود و سپس آن را آبکشی کنید.
13) نمک اپسوم (نمک حمام)
استفاده از مخلوط نمک اپسوم (منیزیم سولفات) با آب میتواند به خلاص شدن از شر شپش ها کمک کند.
مواظب باشید نمک با چشم تماس پیدا نکند. توجه داشته باشید که نمک طعام تاثیر چندانی در درمان شپش موی سر ندارد و همچنین نمک دریا و نمک کوشر (نمک بدون ید که دارای دانههای درشتتری نسبت به نمک معمولی است) ممکن است به اندازه کافی در آب حل نشوند.
14) نظافت منزل
از آنجایی که شپش ها میتوانند از سر بیرون پریده و به اسباب و اثاثیه منزل و اسباب بازیهای کودک منتقل شوند بهتر است در کنار درمان شپش سر و رِشک ها از مو و پوست سر، محل سکونت افراد مبتلا به شپش نیز باید به طور کامل تمیز شود.
در شستن بالش، ملحفه، حوله و کلاه و همینطور خشک کردن آنها در بالاترین دمای ممکن دقت و وسواس زیادی به خرج دهید. اسباب بازیهایی که قابل شستوشو نیستند را به مدت حداقل دو هفته در کیسههای پلاستیکی در بسته قرار دهید تا مطمئن شوید تمام شپش و رِشک ها مردهاند.
پیشنهاد مطالعه: رفع جای جوش با دستگاه
کلام پایانی
اولین قدم در درمان شپش سر این است که مطمئن شوید به شپش آلوده شدهاید. به همین دلیل لازم است که قبل از شروع هر درمانی برای تشخیص این موضوع نزد پزشک بروید. بعد از آن میتوانید درمانهای خانگی و توصیه های پزشک را شروع کنید.
از دیگر درمان های شپش سر، برخی از شامپوها و لوسیون ها هستند که در نابودی شپش ها و همینطور تخم آن ها (رشک) بسیار موثر هستند.
شپشها بهخودیخود عامل خطرناکی نیستند و اگر بهموقع درمان شوند هیچ مشکلی برای سلامت شما ایجاد نخواهند کرد اما خاراندن پوست سر میتواند باعث خراشیده یا زخم شدن آن شود که احتمال عفونت باکتریایی را افزایش میدهد.
توصیه میشود که به استفاده از یک روش برای درمان شپش سر اکتفا نکنید و با مشورت پزشک چند روش مختلف را با هم به کار بگیرید.